Senin, 18 Maret 2013

AMBILAN JUMAT AGUNG 29 MARET 2013 NATS MATEUS 23:33-39

PASSION: HIDUP JAUH DARI KEMUNAFIKAN
AMBILAN JUMAT AGUNG 29 MARET 2013 NATS MATEUS 23:33-39

PARLOBEINI
Mateus mambagi pangidangionni Jesus bani 4 bagian:  1) I Galilea (4:12-18:35)  2) I seberang Sungai Jordan  (19:1-20:16)  3) I Judea (20:17-34)  4) I Jerusalem (21:1-25:46).
Bani bagian na pa-4 kon  (ending) on  ipatangkas Jesus do hajongjonganni sebagai Mesias marhitei hasirsironNi  mamasuki  zona haparngiton, korban kebencian, iri pakon kecemburuan mambahen memuncak  ketidak nyamananni mahkamah keagamaan bani panorang ai na bani ujungni marbuah bani tindakan kekerasan das hubani pembunuhan marhitei uhuman silang. Hahengkengon pakon hapitungonni  halak  Jahudi  patangkashon bagasni kuasani dosa na marrupei hamateian tapi lang manlanglangi sura-surani Naibata mambere dalan hagoluhan.

HATORANGAN
Adong piga-piga moment penting  na boi idahonta humbani bagian ending pangidangionni Jesus on (bagian na pa 4 hon songon na isobut i atas)   1) pangalo-aloonni Jesus i atasni halodei lanjar panajloni simbuei ai marhitei “Hosianna”  (berilah kiranya keselamatan)  (21:1-11)  2) Dob das i Jerusalem ipapansing Jesus do rumah panumbahan marhitei na mangusir pedagang-pedagang na ijai, ronsi mulak use hu Betania  (21:12-17)  3) Bani pardalananni Jesus use hu Jerusalem ikutuk do hayu ara na lang marbuah (21:18-22)  4) PangajarionNi i rumah panumbahan, pertentangan  pakon imam-imam kepala pakon pangituaini Jahudi  (21:23-22:14)    5) Pertentanganni Jesus pakon halak  Parisei (22:15-46)   6) Peringatan hubani halak Parisei  (23,1-39).
Hajongjonganni  Jesus na popular bani panorang ai mambahen terancam para “majelis” i rumah panumbahan halani  pengaruh pengajaranni Jesus  boi mambahen  taridah kekurangan pakon kemunafikanni sidea. Humbani buei cara isuba sidea laho menjebak Tuhan Jesus tapi lang berhasil janah justru semakin tarbuka do use kepalsuanni sidea sebagai malim/ sibotoh surat. Hal on mambahen semakin iperkuat/ irancang ma sonaha cara ase boi tartangkap janah ibunuh Jesus. Ia Jesus sandiri ibotoh do pasal haganupan ai tapi halani “ketaatan” na totap ijolom, lang anjai  mabiar ia pasal ai. Gariada pangakuanni  susianni  sibotoh surat ai tikki roh manlajouSi mangkatahon: “Ham Guru, ibotoh hanami, na pintor do Ham, anjaha sintong-sintong do dalan ni Naibata iajarhon Ham; seng mabiar Ham age bani ise, ai seng siidah bohi Ham! (22:16).
Perikop on patugahkon sonaha Jesus mengecam Parisei pakon Sibotoh surat na isobut sipakulah-kulah janah itegor marhitei  hata “bursik”.  Hata peringatan sibagasan justru alamatni hubani siparhorja  i rumahni Tuhan, sada hal na kacau.  Rumahni Naibata na seharusni pataridahkon hapintornni Naibata justru  domma marbalik gabe  hasipakulah-kulahon. Adong do 8 hali hata “bursik” isobut bani bindu 23 on:
1)      Manutupi hasintonganni Naibata/ manlanglangi halak hubani Naibata (ay. 13)
2)      Ibondut nasiam rumahni na mabalu, tonggo sipakulah-kulah (ay 14)
3)      Sidea na jahat manogu halak na legan 2 hali lompit jahatni (ay 15)
4)      Materialistis (ay 16)
5)      Idah bani hakni tapi hawajibani lang idalankon (ay 23)
6)      Betopeng keagamaan tapi hauhuron = panrampok (ay 25)
7)      Pitah pataridah goluh pardarat/ munafik  (ay 27)
8)      Pambunuh utusanni Naibata  (Jesus) (ay 29)
Marhitei daftar na 8 on gabe ihatahon Jesus  ma sidea ulog, anakni ulog darih (viper = ular beludak, ular gurun  yang pendek dan tidak menakutkan tapi bisa di giginya sangat mematikan); sada  julukan na majangin patugahkon sifatni halak Parisei na ikorelasihon pakon ulog on, al: marosuh menentang/ menyerang  na madear/ na sintong, marosuh bani penderitaanni halak na legan, sifat munafik – pemain sandiwara (iambilankon tapi lang ihorjahon) – haganupan sifat-sifat ai aima sifatni sibolis.
Julukan “Ulog darih” ai iarahkon hubani  rancangan/ tindakanni sidea na sihol mambunuh utusanni Naibata (Jesus) pakon nubuatan hubani saksini Kristus (Petrus, Jakobus, Stefanus, Paulus,  pnl). Na gabe alasan sedo halani kesalahan atap manlanggar uhum Tuhan Jesus tapi halani terancam kedudukanni sidea sebagai “kelompok yang dihormati/ disegani”. Unsur kepentingan  pakon harga diri gijangan marimbang hapintoron, halani ibotoh sidea do pintor Jesus tapi demi lang siap sidea ikoreksi hapintoron ai janah lang siap sidea beranjak humbani posisi na terhormat ai. Tuhan Jesus mangkatahon bahasa aha na binahenni sidea  ai mambahen maningon mangonai do bani sidea uhumni Naibata. Kegagalanni sidea marlajar humbani sejarah (pembunuhan Abel  das hubani Zakaria bin Berekhya = zaman perjanjian Lama/), mambahen isobut Jesus “sarupa do sidea pakon ompungni sidea” halani torus do  ihorjahon sidea horja si songon ai. Lang dong mubahni humbani na ihorjahon ompungni sidea na hinan.
Ratapanni Jesus na paduahon ialamatkon hubani Jerusalem. Jerusalem aima rumahni bangsani Naibata. Bangsani Naibata na dob pinilihni domma madabuh hubani hapitungon, lang mampu be mangidah na madear tapi pitah mampu mangidah  kepentingan diri sandiri na mando. Hahengkengonni bangsa in (Jerusalem) mambahen marpusokni uhur (meratap) Tuhan Jesus halani ibere do barita na madear tapi lang ra ijalo sidea. Kerinduan bani haluahonni Jerusalem igambarhon songon indungni dayok na manorihi/ patumpuhon anakni hu toruhni habongni. Tapi anakni dayok onlang menyadari bahaya anggo lang berlindung ia hubani indungni, lanjar hengkeng do sidea janah lang ra roh hubani  indungni ai. Sihol do uhurni Naibata ase mulak bangsaNi in hubani linggomanni habongNi (ianan na nyaman anjaha terlindung).  Umpama on aima gambaran kesedihan janah siholni uhur songon na igambarhon  homa marhitei sada pesta parunjukon, ganup diha-diha pakon ontangan lang adong na bersedia roh (Mat 22,1-14).
Holongni Tuhan marhitei Kristus lang iresponi bangsaNi in, halani ai ibagas uhur na pusok Jesus mangkatahon “maningon tarulang ma rumah nasiam”. Jerusalem dalam arti luas akan hancur janah gabe puing-puing.  Gabe sada siholni uhur ma holi ai bani bangsaNi in, dob lang iidah sidea be Jesus baru ope iakuhon sidea: “Pinasu-pasu ma na roh ibagas goranni Tuhan”.

RENUNGAN
-      Bani panorang Jumat Agung on ipaingat do hita bani bueini dosanta, hapitungon na lang mampu mangidah na madear na humbani Tuhan in, kemunafikan (lang  dos panluar pakon pangabak) na urah tumang subur bani pargoluhan on mambahen gabe ihagigihon horja na mangkorhon hadearon.
-      Boi do hita terjebak bani nilai-nilai keagamaan na bersifat seremonial , birokratif pakon rutinitas na lang menembus das hubagas hauhuronta. Akibatni lang adong perubahan na tubuh humbagas uhurta. Haluahon na humbani Jesus aima haluahon na totalitas – mencakup ganup goluh (tonduy, daging, uhur; bnd 1 Tes 5:23)
-      Ulang ma ikorbanhon hita hasintongan pakon hapintoron pitah halani kepentingan pakon harga diri.
-    Holongi uhurni Naibata hubanta igambarhon bani dirini Jesus Kristus, pala matei tarsilang laho mangkopkop goluhta.  Halani ai ulang be sangsi hita bani holongni Tuhan in halani pengorbanan sibanggalan domma ipatangkas ibagas Kristus
-     Sihol do uhurni Tuhan ase imiliki hita uhur na puho janah peka bani ganup tanda-tanda na boi pamagouhon hita humbani hasintongan in
 Pdt Ito Belihar Purba


Tidak ada komentar:

Posting Komentar