PULANGLAH O
ANAKKU, ADA AMPUN BAPA BAGIMU
AMBILAN MINGGU
10 MARET 2013 NATS LUKAS 15:11-32
PARLOBEINI
1.
Patorangkon/ menceritakan kembali cerita on
secara bebas

Dokah-dokah gabe isadari ma bahasa porlu do
hape jolma on marhorja ase totap adong na gabe bohal janah porlu do hape
pengelolaan na dear untuk masa depan. Tapi sonaha ma ibahen, haganupan in domma
tarlambat. Duit domma bois janah keahlian marhorja pe seng adong, hape na
manggoluh on maningon mangan do. Mau tidak mau maningon marhorja ma ia – aha pe
horja na boi parohkon sipanganon bani. Halani lang adong keahlianni tarpaksa ma
gabe penjaga ternak babi ma ia dengan penghasilan na sangat otik. Untuk
mencukupi biaya makan pe lang sungkup, apalagi domma somal mangankno na
mantin-mantin. Halani sonai ma keadaan na ihadapi ai, sipata sipanganonni babi
ai pe ra ma ipangan marimbangkon lang mangan ia. Keadaan na ialami si bungsu on
sangat memprihatinkan. Bani keadaan na songon ai marpikir ma ia ibagas uhurni:
“Sonin ma sodapni i rumahni bapa, aha pe lang adong na hurang, gariada
jabolonni bapa pe lang songon au on, marlobih-lobih do bani sipanganon, hape au
matei gayuran na mando”. Dob isadari keadanni ai, marrencana ma ia ase mulak ma
lah hu rumahni bapani ai – age pe anggo kehadiranni sebagai niombah lang
mungkin be ai, gabe jabolon pe ra ma au.
Dob ai ipikkir-pikkiri ma sonaha do balos na topat mandompakkon bapani ai anggo
mulak ma ia: “Ham bapa, domma
mardousa ahu hu nagori atas ampa bamu.
Seng talup be ahu goranon anakmu, bahen ham ma ahu songon sada halak gajian bamu. (ay
18-19).
Mulak
ma ia janah mandompakkon rumahni bapani ai, mintor iidah bapani ai ma ia
humbani na daoh marpakeian na marigat-rigat janah lang marsipatu/ sandal. Lang
ihatahon bapani ai: “ijonma lah hupaima ia”, atap pe lang mintor iatur bapani
ai strategi laho mamarahi ia baen na dob
iparbois ai artani. Lang mintor ihatahon “Santorap on huajar ma ho halani talup
ma on jaloonmu”. Tapi dob iidah bapani
ai ia, mintor marlintun ma ia mangayaksi, irohop janah isummah. Nini anakni
aima: “Ham bapa, domma mardousa ahu hu nagori atas ampa bamu. Seng talup be ahu goranon anakmu, bahen
ham ma ahu songon sada halak gajian
bamu”. Ipakeihon bapani ai ma cincin hubani, pakeian na baru janah ipestahon ma
parrohni ai marhitei na manayat lombu na pinamombur.
Tapi
aha ma na masa ibalikni ai? Saninani sigodangan ai ternyata cemburu janah lang
sonang pangahapni halani sikapni bapani ai. “Dasar anak manja , sadokahni on pe
lang boi iandalhon, pemalas, domma homa ilecehkon bapa janah mangindo
parbagiananni. Sonari mulak janah domma masombuh songon pengemis! Dear do homa
ijalo bapa in, ija malang manggila diri songon ai. Hape au do na sadokah merawat bapa, na mangurupi ia, tapi sahali pe lang ongga
ibahen bapa in hubakku na songon ai. Na talup ma namin gabe jabolon ia anggo na
sai mulak do”.
HATORANGAN PAKON HAHONAAN
Adong
piga-piga hal na porlu menjadi penekanan:
1. Niombah sietekan ai sasintongni ibahen
penulisni Lukas sebagai gambaran hubani halak sipajuh begu-begu (non Jahudi) na
sadokahni on maruhur-uhur bani janah marfoya-foya bani goluhni, na lang manjaga
hapansingonni goluh atap pe margoluh na so marrantei. Tongon manggoluh bani
rosuhni sandiri do sidea sadokahn on ronsi na bois bohalni ai. Tapi ijin adong
uhurni sidea mulak hubani Naibata on ma hal na terpenting. Keinginan untuk kembali
kepada Tuhan aima hal na paling indah age bani goluh on. Hunjai do mungkahni
adong perubahan anggo domma tubuh uhur mulak hubani dalanni Naibata.
Goluhta pe gati do songon on, ibere
Tuhan banta talenta, hinadongan, kuasa, pambotoh pakon na laegan tapir a do
marhiteoi sibere-bereni Tuhan in gabe lupa hita janah terlena bani dirinta
sandiri. Magou hita halani kelebihan na imiliki hita bahkan margijangni uhur
janah sombong hita halani hinadonganta. Itadingkon hita Naibata janah daoh hita
manadingkonsi, sibuk hita bani dirinta sandiri, sibuk hita mangurus
hinadonganta mambahen lupa hita roh hubani Tuhan marhitei parmingguan,
partonggoan pnl. Lupa hita bahwa warga gereja do hita na patut mandihuti ganup
horja janah kegiatan. Somnal do homa terjadi bani sasahalak halani domma sukses
ia bani goluhni lanjar lupa ia hubani
Tuhan na mambere kesuksesan ai.
2. Niombahni na riap pakon bapani ai/
sikahanan igambarhon Lukas do ai sebagai halak Jahudi, na manggoluh ibagas
aturan pakon hokum na adong. Tongon ihormati do bapani janah sir-sir do ia
riap tading pakon bapani ai,
mangidangisi janah patupa-tupahon bapani ai. Halak Jahudi pe iramotkon sidea do
ganup atuiran janah pongkut do sidea roh hubani rumah panumbahan in, maribadah,
martonggo janah mangkorjahonhaganup
aturan-aturan agama. Tapi ternyata aha nahinorjahonni ai lang sintong-sintong
humbani uhur na borsih tapi gabe rutinitas do hansa janah lang mangubah
goluhni. Hal on taridah tikki parrohni anak bungsu ai, mintor manomboh do
ialanjar lang ra mulak hu rumah. Mungkin anggo hita mangalami hal na songon on ra do homa sarupa sikapta dompak
sanina atap pe bapanta ai tene. Hal on
pataridahkon bahasa na magou do homa hape ia age pe riap do ia pakon bapani ai.
Biasani anggo hatani pepatah “jauh di mata dekat di hati” tapi anggo anak
sikahanan on lang songon ai tapi “dekat di mata jauh di hati”. Hal na songon on
pe boi do masa bani goluhta halani lang gabe
jaminan anggo pitah ringgas mangihuti kegiatan hansa hita tanpa iiringi
perubahan na terjadi bani goluhta. Tongon pongkut do hita bani kegiatan
(misalni kegiatan wanita, partumpuan, koor dll) tapi anggo keadaan ai lang mambahen hita marubah sarupa mando
ai pakon istilah na mangkatahon “horahan
i toruhni sampuran” (haus di bawah air terjun). Itangar janah isahapkon hita do
tong hatani Naibata tapi hata ai lang mampu mengubah goluhta halani lang ibuka hita uhurta, pitah pamanganta hansa
iubah hita. Buei do halak na aktif bani parmingguan tapi lalap tong
mungut-ungut janah lang ongga merasa puas bani goluhni, mansalahkon Tuhan janah
menuduh Tuhan bertindak tidak adil. Anggo iidah hita halak na legan na so aktif
tapi bayak do goluhni, mintor simburu do hita. “mase au na aktif marminggu hape
goluhku lalap do menderita, lang songon si anu ai lang ongga marminggu tapi
goluhni lambin bayak do lalap”. Uhur simburu na imiliki janah ikembangkon hita
mangolati hita mangidah sonaha banggalni holongni Tuhan banta. Lalap do rosuhan
hita mangidah halak na legan tapi anggo mangidah dirinta lang ra hita.
3. Lang gabe jaminan jabatan anak laho jumpahan
haluahon
Baik anak bungsu atap pe saninani ai, haduasi
talup isobut gabe “anak na magou”. Tongon sama-sama anak do sidea tapi magou
halani pikiran pakon tindakanni. Lang hape gabe sada jaminan jumpahan ulih atap
pe memeiliki posisi “aman” bani harajaonni TUhan in age pe domma gabe anak. Onagga
do pandapotni sasahalak: “ia anggo halak Kristen sodap do, age pe mardosa totap
do iidopi Tuhan in janah berhak masuk bani harajaon nagori atas in” Mase sonai
dahkam? “Ai hita anak do janah anak do sipanean bani artani bapani, jadi lang huja lahoni anggo
lang hubani anak”. On ma sebuah pernyataan na salah. Anak pe anggo lang
iramotkonhajongjonganni selaku anak boi do gabe marubah gabe songon jabolon pe
lang das ia. Idingat hita do sonaha perasaan das huban pengakuanni si anak
bungsu ai dob isadari ganup dosa-dosani gabe itempatkon do ia sebagai jabolon,
in pe anggo ijalo bapani ai. Bahkan rencanani mulak hu rumahni bapani ai pe
sedo sebagai anak tapi sebagai jabolon do. Hal on patugahkon bahwa marhitei
tindakanni goluhta (dosa) boi do ai mambahen hak haanakonta gabe magou. Janah
anggo domma magou mararati lang be talup
hita sobuton sebagai anak atap pe lang be gabe sipanjalo warisan ai hita
humbani bapanta. Goluh na torus ibagas
dosa mambahen hita magou humbani
status haanakonta. Lang be Tuhan in na
gabe bapa banta tapi domma beralih hubani kuasani dunia on. botoh hita ma anggo
warisanni dosa aima hamateian do. Halani ai porlu pangkei hita bani na
mambobankon dirinta, ulang ma hita
terlena bani rosuh-rosuhni dunia on mambahen hak ta ai tercabut janah lang be
gabe anak. Bani sisi na legan, ulang ma hita mengeraskan hati sehingga age
pe totap do hita marianan i gereja tapi
lang masuk hata in hubanta – songon halak Jahudi ai. lang homa talup
sobutonanak anggo goluhni lang
pataridahkon rosuhni bapani. Marminggu pe hita aima ase totap boi hita mambuka
uhur hubani Tuhan in ase ulang hita tarlajou bani pikiranni dunia on. Istilah
mangkatahon “paspis ma bitis mardalan hu kehen hu huluan” Loja ma hita
mandalankon ganup horja in tapi lang jumpahan hasil hita. Sia-sia ganup
halojaonta anggo lang ibahen hita ai laho patorsahon janah pajengeskon
paruhuranta. Na songon on pe boi
mambahen lang talup hita sebagai anak.
4. Idopni uhurni Naibata na lang marpunsa
Hal na terpenting banta humbani ambilan
on aima magnidah pasal ise do tongon Tuhan in bani goluhni jolma. Age pe
mardosa do hita tiap ari marhitei uhur ampa parlahouta tapi lang ongga ai
ibahen Tuhan laho mangkurangi/ menskors
setiap pasu-pasu na sihol jaloonta.
Holong do uhur ni Naibata hubani na mangklaholongiSi janah holong do homa uhurni hubani halak na mardosa ase mulak bani dalanNi.
Konsep pasal Naibata ipatangkas Lukas bani limbaga on. Tuhan adalah pengampun
janah mulak do uhurni mangidah parjahat
in tikki roh use mandompakkonSi. On ma perbedaanni bapa dunia pakon bapa
sorgawi. Anggo orang tua duniawi gati do mambahen uhum hubani niombahni apalagi
ma ai niombah na lang ra manangihon hatani. Adong do sada suku na boi mambahen
pernyataan bani Koran patugahkon bahwa mulai sadari on lang putus ma hubungan
anak pakon niombahni sandiri. Anggo loppou ma pambahenanni sada anak – lang
tarbahen be mangkaholongi tapi kemarahan bahkan tindakan kasar ma ibahen.
Hunjon ma idahonta sonaha banggalni holongni Tuhan hubanta. Anggopangarapanta
lang be adong pengampunan bahkan mungkin itolak ma hita tapi ternyata iayak
bapa aido hita, irohop janah isummah. Hal on patugahkon bahwa holong ai aima
holong na tulus, borsih janah lang holong sandiwara. Sonai ma karakterni
Tuhanta ai na tongtong holong manngidah hita tikki isadarihita na mardosa do
hita hape janah lang talup be roh huBani.
Marhiteihonni ai ulang ma hita mambobahon dirinta daoh humbani Tuhan in tapi
totap orod ma hita hubani janah dalankon hita ma ganup sura-surani. Ai sura-surani
Naibata bani goluhta aima sura-sura na madear janah mambahen hita lambin
dear.
5. Roh ma hita hubani Tuhan in
Sada sikap pakon tindakan na jenges do
tikki isadari si bungsu on bahwa anggo lang mulakia hubani bapani ai gabe matei
gayuran ma ia. Kesadaran na songon on porlu do imiliki hita halak Kristen.
Anggo lang riap pakon Tuhan in goluhta
tontu hamateian do rupeita. Sonin ma
dearni panjaloni Tuhan bani goluhta
anggo mulak hita marayaksi. Ibahen do hal na banggal banta manjalohon
parmulakta ai. malas do uhurni Tuhan in anggo mulak hita huBani. Mungkin
sadokahni on adong hal-hal na boi mambahen hita daoh humbani Tuhan. Sadari hita ma ai janah
paorod hita ma dirinta hubani Tuhan in. Amen! @pdt ito belihar purba
Tidak ada komentar:
Posting Komentar